Transport kolejowy jest sposobem przewozu pasażerów lub towarów z wykorzystaniem trakcji kolejowej, czyli szynowego systemu transportowego, po którym podąża skład pociągu (wagony) ciągnięty lub pchany przez pojazd trakcyjny (jednostkę wyposażoną we własny napęd). Taborem kolejowym nazywamy połączoną kolumnę pojazdów kolejowych, zdolną do samodzielnego przemieszczania się. Pojęcie transportu kolejowego obejmuje trzy obszary, transport pasażerki, towarowy oraz infrastrukturę kolejową.

Historia transportu kolejowego

W powszechnej świadomości wielu z nas kolej jest utożsamiana z rewolucją przemysłową XVIII i XIX wieku, wynalezieniem silnika parowego oraz pierwszymi lokomotywami („ciuchciami”). Jednak kolej, jako sposób transportu, jest znana od starożytności. Odkrycia historyków wskazują na wykorzystywanie tzw. kolej konnej, osadzonej na torowisku drewnianym lub wyżłobieniach w kamiennym trakcie. Rozwiązania te służyły dla ułatwienia przewozu ciężkich ładunków w trudnym terenie, takim jak wzniesienia lub chodniki podziemne.

Kolej konną używano także w Wielkiej Brytanii do transportu pasażerskiego do początku XIX wieku, gdy została stopniowo zastąpiona lokomotywą parową. Pierwszą taką jednostkę wybudował w roku 1804 Richard Trevithick, a pierwowzorem późniejszych konstrukcji był parowóz Rakieta (Rocket) George’a Stephensona z roku 1829. W Europie ostatni kurs lokomotywa parowa wykonała w 2014 r.

Pod koniec XIX wieku genialny niemiecki wynalazca i przedsiębiorca, Gottlieb Daimler, zaprezentował pierwszą konstrukcję lokomotywy spalinowej na wiedeńskim Praterze. Lokomotywa przewoziła transporty towarowe po trakcji wąskotorowej aż do roku 1918. Kolej spalinowa, oparta o silnik diesla, weszła to powszechnego użytku od roku 1912. Wg niektórych niemieckich historyków to właśnie podpisanie umowy o budowę połączenia kolejowego Berlin-Bagdad w roku 1910 i obawa elit Imperium Brytyjskiego o rosnącą, światową rolę silnie uprzemysłowionych Niemiec były powodem Pierwszej Wojny Światowej.

Z czasem lokomotywy spalinowe zostały zastąpione przez coraz bardziej dopracowane silniki elektryczne i obecnie właśnie ten napęd zasila najsilniejsze i najszybsze pojazdy trakcyjne w transporcie kolejowym i jest powszechnie wykorzystywany przez przewoźników.

Transport multi i intermodalny

Oczywistymi zaletami towarowego transportu kolejowego jest możliwość przewozu ciężkich i kubaturowych ładunków na duże odległości, stąd znamy pociągi wożące węgiel, ropę (cysterny), towary sypkie takie jak piasek i żwir, a także realizujące transporty wojskowe.

W transporcie pasażerskim kolej niestety zazwyczaj przegrywa na krótkich i dalekich odległościach, stosownie na rzecz autobusów i samolotów. Możemy to zaobserwować na rynku krajowym, gdzie tanie linie z powodzeniem konkurują z pociągami intercity. Wyjątkiem są pociągi wysokich prędkości, poruszające się z szybkością nawet do 400 km/h na poduszce magnetycznej.

Współczesna gospodarka rynkowa jest zdolna wykorzystać kolej w połączeniu z innymi środkami transportu. W tym zakresie możemy wyróżnić:

  • Transport multimodalny — przewóz ładunków za pomocą co najmniej dwóch środków transportu.
  • Transportem intermodalnym — przewóz ładunków w tej samej jednostce ładunkowej (kontener, nadwozie wymienne, naczepa siodłowa i pojemnik transportowy) różnymi rodzajami transportu bez przeładowania samego ładunku z opakowania do opakowania.
  • Transport kombinowany — odmiana transportu intermodalnego, polegająca na przewozie jednostek ładunkowych na większe odległości koleją, statkami żeglugi śródlądowej lub morskiej żeglugi przybrzeżnej oraz ich dowozie samochodami na odległość do 25 km.

Największą efektywność można osiągnąć wówczas, gdy dany ładunek jest przesyłany przez pojedynczego operatora w systemie door-to-door. Wymaga to kompleksowego zarządzania całym łańcuchem dostaw, ma przy tym szereg korzyści. Do zalet tego rozwiązania należą:

  • obniżenie całościowego kosztu transportu i zwiększenie możliwych wariantów przewozowych;
  • odpowiedzialność pojedynczego operatora zwiększa jakości usługi i bezpieczeństwo transportu, dostawa jest szybka i terminowa, a ryzyko uszkodzenia lub okradzenia towaru mniejsze;
  • lepsze zdolności operacyjne dają możliwość wykorzystania okazji załadowczych, lepszą dostępność usług transportu i możliwość przewiezienia większej partii ładunku.

Wady i zalety transportu kolejowego

Ekonomia rozwiązań intermodalnych w Polsce pozostawia jednak wiele do życzenia. Urząd Transportu Kolejowego przeprowadził badania w 2016 roku opłacalności tego środka transportu w porównaniu z transportem drogowym.

Z punktu widzenia rozwoju kolejnictwa wnioski nie są optymistyczne, transport kolejowy przegrywa przede wszystkim z powodu:

  • zbyt wysokich stawek (opłat) za dostęp do infrastruktury, uniemożliwiających realną konkurencję transportu kolejowego z transportem drogowym;
  • na trasach gdzie nie obowiązuje elektroniczny system opłat viaTOLL oraz nie ma opłat za autostrady przewóz kolejowy jest droższy, niż transport drogowy;

Transport z udziałem kolei wymaga wieloletniego i wieloaspektowego programu wsparcia, aby móc konkurować na rynku usług przewozowych, wg UTK w tym zakresie niezbędne jest:

  • rozbudowa obecnych i budowa nowych terminali przeładunkowych;
  • zwiększenie priorytetu pociągów intermodalnych ponad pociągi towarowe;
  • inwestycje w modernizację infrastruktury kolejowej celem zwiększenia przepustowości (prędkości przejazdów);
  • całościowe i długofalowe działania, których celem jest odciążenie transportu drogowego i przeniesienie znacznej części przewozów towarowych na kolej;

Międzynarodowy transport kolejowy

Istotnym czynnikiem, który ponownie tchnął życie w przewóz kolejowy, jest gospodarczy rozwój Chin jako światowego centrum przemysłu i produkcji. Strategicznym celem mocarstwa jest m.in bezpośrednie kolejowe połączenie kontynentalne z Europą, czemu służy Inicjatywa Pasa i Szlaku. Chiny tworzą w ten sposób możliwość ekspansji gospodarczej, której nie jest w stanie zagrozić amerykańska dominacja morska.

Geografia sprawia, że główny korytarz transportowy wiedzie przez Polskę. 90% procent transportu z Chin do Europy przechodzi przez terminal przeładunkowy w Małaszewiczach, skąd jest kierowana dalej lub przeładowana do przesyłu innymi środkami transportu. Przewóz rozwija się dynamicznie, w latach 2014-18 wolumen przeładunków wzrósł 10-krotnie, a liczba przewozów skoczyła od jednego lub dwu miesięcznie, do kilku i więcej dziennie.

Towarowy transport kolejowy odbiera rynek spedycji morskiej. Pociągi z Chin do Polski pokonują trasę o długości 11 tys. km w czasie 1-2 tyg., w zależności od wybranego terminala, tymczasem żegluga zajmuje średnio miesiąc lub nawet dłużej.

Kolejną korzyścią jest cena. Koszt transportu kontenerów drogą morską skoczył z 2,5 – 3,5 tys. USD do średnio 6-8 tys. USD, a w niektórych wypadkach nawet kilkunastu tysięcy dolarów. Tymczasem wysłanie kontenera z Chin do Polski kształtuje się na poziomie 5-6 tys. USD.

Rachunek korzyści w międzynarodowym transporcie towarowym, zarówno w ujęciu czasowym jak i cenowym, zdecydowanie przeważa na rzecz kolei.

Przewozy kolejowe w BIAL-MICH

BIAL-MICH współpracuje bezpośrednio z terminalami kontenerowymi w Szanghaju (Shanghai) Ningbo, Shenzhen i Guangzhou realizując transporty z Chin. Na kierunku wschodnim świadczy usługi transportowe z i do Mołdawii, Białorusi, Rosji, a także Kazachstanu, Azerbejdżanu oraz Uzbekistanu. Na kierunku zachodnim obejmuje oczywiście wszystkie państwa Europy i Unii Europejskiej.

BIALl-MICH w szczególności oferuje usługi w zakresie:

  • przewozów pełnokonterowych i drobnicowych, w formie door-to-door oraz pomiędzy magazynami;
  • sieć magazynów konsolidujących;
  • średni czas transportu od 14 do 17 dni;
  • dystrybucję drogową przesyłek zarówno całopojazdowych i drobnicowych w Polsce, jak i w Europie do 48h (FCL & LCL);
  • konkurencyjne stawki;

BIALl-MICH oferuje możliwości załadunkowe typu:

  • 138 m³
  • wagon termos – 918
  • 158 m³

Bliska odległość od terminali w Małaszewiczach (niecała godzina od siedziby) i w Brześciu daje klientom BIAL-MICH możliwość zabezpieczenia przeładunku ich towaru dzięki nadzorowi wykwalifikowanej kadry spółki. Nasi pracownicy są odpowiedzialni za przygotowanie protokołu przeładunkowego oraz pełną dokumentację fotograficzną.

Nasi konsultanci z chęcią odpowiedzą na Państwa pytania i przygotują indywidualne warunki przewozów. Prosimy o kontakt telefoniczny lub mailowy.