Import i eksport towarów na rynku międzynarodowym oznacza konieczność przejścia przez odprawę celną i wniesienia należnych opłat celnych. Ilość i różnorodność przewożonych towarów jest ogromna, a każdy ich rodzaj obejmują inne przepisy.
Identyfikowanie pojedynczego produktu w ładunku, sprawdzanie stawek celnych, zezwoleń czy ograniczeń wydłużałoby czas odprawy w nieskończoność. Dlatego w celu jej usprawnienia stosuje się kod taryfy celnej HS.
Kod HS – co to? Do czego służy?
Intensyfikacja eksportu i importu towarów z całego świata sprawiła, że konieczne było usprawnienie procesów odprawy celnej. W tym celu powstał najpowszechniejszy międzynarodowy system identyfikacji towarów Harmonized Commodity Description and Coding System (Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów).
W skrócie jest on znany jako HS (Harmonized System – System Zharmonizowany). Obecnie kody celne stosuje ponad 200 krajów, wśród których są państwa Unii Europejskiej, Stany Zjednoczone, Chiny i Japonia.
Kod HS jest sześciocyfrowym numerem przypisanym do konkretnego produktu. Jest on konstruowany w taki sposób, że każda kolejna para cyfr oznacza bardziej szczegółową kategorię. Przykładowo bawełniany T-shirt ma kod taryfy celnej 621142, co kolejno oznacza: tkaniny i artykuły włókiennicze (62), T-shirty, podkoszulki i inne koszulki (11) oraz bawełnę (42).
Numer taryfowy zharmonizowanego systemu pozwala w znacznie krótszym czasie zidentyfikować zawartość ładunku, pozyskać dane dotyczące obowiązujących stawek celnych oraz ewentualnych zwolnień czy ograniczeń.
Zobacz nasze usługi agencji celnej Bial-Mich
Na podstawie tych danych urząd celny oblicza należne opłaty podatkowe i cło. Może też weryfikować, czy ilość przewożonego towaru nie podlega ograniczeniom lub nie wymaga dopełnienia dodatkowych formalności. Kody HS znacznie skracają odprawę, a ich brak na fakturze czy w dokumentach wysyłkowych może powodować opóźnienia.
Jak uzyskać kod HS?
Kod celny towaru powinien znaleźć się na każdym dokumencie wysyłkowym. Jednak początkujący importerzy czy eksporterzy nie zawsze wiedzą, gdzie znaleźć taki numer taryfy celnej.
Wiarygodnym i pomocnym źródłem może być strona rządowa danego kraju, ale nie tylko. W sieci są dostępne różne wyszukiwarki, w których można znaleźć zarówno kod celny towaru HS, jak i kod CN. Ten drugi stanowi oznaczenie cyfrowe produktów obowiązujące w krajach Unii Europejskiej i ma formę kodu HS rozbudowanego o dwie dodatkowe cyfry.
Wyszukiwarka kodów CN i HS pozwala uzyskać kod towaru przez opisanie rodzaju produktu i jego cech charakterystycznych. W niektórych przypadkach taki opis trzeba wykonać po angielsku. Dla Polaków są jednak dostępne dwa systemy, w których wyszukiwania kodów można dokonać w języku polskim – Isztar i Taric.
Gdzie uzyskam informację o kodach HS?
Kody celne produktów można znaleźć w kilku wyszukiwarkach internetowych. Są to:
- Isztar – kody celne obejmują nie tylko podstawowe informacje o produktach, ale też dane dotyczące akcyzy, stawki VAT, ograniczenia związane z importem i eksportem. System Isztar jest systemem polskim dostępnym na stronie Informacyjnego Systemu Zintegrowanej Taryfy Celnej. Można tam również znaleźć kalkulator taryfowy, przeglądarkę i alfabetyczny spis towarów. Baza danych zawiera 21 sekcji, które stanowią kategorie ogólne wyszukiwanych produktów.
- Taric – to system unijny zawierający zbiór najważniejszych informacji niezbędnych do organizacji importu i eksportu towarów. Można je znaleźć, wpisując w wyszukiwarce kod Taric.
Osobom wypełniającym dokumentację celną z pomocą przychodzą też firmy zajmujące się organizacją transportu. Podczas wypełniania dokumentów na ich stronie można uzyskać kod taryfy celnej. Wyszukiwarka zazwyczaj jest zintegrowana z formularzem, a numer wpisuje się automatycznie po wypełnieniu konkretnych rubryk.
Kody celne HS nadawane przez Zharmonizowany System pozwalają na usystematyzowanie produktów oraz ujednolicenie kontroli wymagań egzekwowanych przez służby celne w odniesieniu do danych produktów. Szacunkowo tym systemem jest sklasyfikowanych ponad 98% towarów sprzedawanych na całym świecie. Dzięki niemu większość czynności związanych z odprawą celną odbywa się automatycznie.
Jak znaleźć odpowiedni kod HS?
Po kliknięciu przycisku „Przeglądanie drzewa nomenklatury” na stronie internetowej https://ext-isztar4.mf.gov.pl/taryfa_celna/Browser?lang=PL#TARRIF_BROWSING przeglądarka wyświetli ekran Drzewa nomenklatury z listą sekcji:
Z tej listy, klikając numer wybranej sekcji, można przejść do listy działów – są to dwucyfrowe kody
Następnie odpowiednio do listy pozycji – z kodami czterocyfrowymi:
Na najniższym poziomie drzewa – podpozycji – znajdują się kody dziesięciocyfrowe:
Do wszystkich sekcji dodane są dwa linki: Uwagi i Noty. Pierwszy link pozwala przejść do uwag prawnych do danej sekcji, natomiast drugi do not wyjaśniających do sekcji.
Jednak nie oznacza to, że do każdej sekcji powiązane są fizyczne uwagi i noty. W rzeczywistości tylko niektóre sekcje mają aktualnie takie powiązania. Czasami do kodu na danym poziomie powiązany jest link przypisu oraz Wiążącej Informacji Taryfowej (WIT). Wybranie linku WIT przekieruje użytkownika do systemu BTI EU.
Nie ma konieczności rozwijania drzewa krok po kroku – można też od razu przejść do wyszukiwanego kodu, jeśli go posiadamy, wpisując go w polu „Kod nomenklatury” i klikając przycisk „Przeglądaj drzewo nomenklatury”. Przeglądarka wyświetli wówczas wyszukiwany kod w kontekście sąsiednich kodów.
Przykład: znając kod czekolady z orzechami 18063210, wpisujemy go do wyszukiwarki.
Jak odszukać odpowiednią stawkę celną?
Z ekranu drzewa nomenklatury można przejść bezpośrednio do ekranu „Stawki celne”. Jest to możliwe poprzez kliknięcie kodu nomenklatury na najniższym poziomie, czyli takiego, który nie ma już kodów hierarchicznie niższych.
Od tego kodu przechodzi się do powiązanych z nim „Środków”:
Warto pamiętać, że HS Code nie jest jedynym kodem identyfikującym dany produkt. Istnieją również inne systemy klasyfikacji produktów, dlatego przy imporcie z krajów spoza UE należy uzgodnić kod podany przez kontrahenta z kodem unijnym.
