Przewóz kabotażowy zwiększa efektywność transportu międzynarodowego, pozwalając uniknąć tak zwanych pustych tras. Polega na wykonywaniu przewozów przez przewoźnika z jednego kraju na terenie innego kraju. Kabotaż regulowany jest przepisami prawa unijnego oraz poszczególnych krajów członkowskich.
Kabotaż – co to jest? Definicja przewozu kabotażowego
Przewóz kabotażowy to zgodnie z definicją transport ładunku pomiędzy punktami odbioru, które znajdują się na terenie kraju członkowskiego UE lub EFTA. Przewoźnik, który dokonuje transportu, ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w innym państwie. Dobrym przykładem jest przewóz towarów z Rzymu do Neapolu przez polską firmę. Kabotaż pozwala znacząco ograniczyć ilość tak zwanych pustych tras, dzięki czemu przedsiębiorcy działający w jednym kraju mogą efektywniej działać na terenie innych państw. Nie robią tego jednak w oderwaniu od przepisów, które funkcjonują na terenie UE i EFTA, jednak każdy kraj może dodatkowo doprecyzować zasady kabotażu we własnym zakresie, na przykład w kontekście kar finansowych.
Kabotaż a prawo – jakie akty prawne regulują przewóz kabotażowy?
Przewóz kabotażowy musi odbywać się zgodnie z przepisami unijnymi. Szczegółowe regulacje zawiera Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1072/2009 z 2009 roku. Wskazują one, że przewóz kabotażowy powinien odbywać się:
- tym samym pojazdem, którym przekroczono granicę kraju,
- po całkowitym lub częściowym rozładunku towaru,
- w ciągu 7 dni od rozładunku towaru w kraju przyjmującym.
Poszczególne kraje mają możliwość wprowadzenia własnych przepisów. Najczęściej dotyczą one kwestii naliczania podatku VAT, ciężaru pojazdów, maksymalnego czasu pracy kierowcy czy sposobu konstruowania umowy przewozu.
Zasady przewozu kabotażowego
Transport kabotażowy, w tym żegluga kabotażowa, mogą odbywać się na dwa sposoby. W pierwszym przypadku przewoźnik wykonuje dostawy tylko na terenie kraju przyjmującego. Może zrealizować maksymalnie 3 dostawy w ciągu 7 dni licząc od pierwszego rozładunku. W drugim przypadku kabotaż ma miejsce w innym państwie członkowskim, niż kraj rozładunku. Wtedy też dostawa może odbyć się w ciągu 3 dni od momentu przekroczenia granicy państwa. Co istotne, pojazd może do niego wjechać wyłącznie bez załadunku.
Jakie dokumenty są niezbędne do kabotażu?
Chcąc przeprowadzić kabotaż, należy wyposażyć się w niezbędne dokumenty. W razie kontroli przewoźnik ma obowiązek przedstawić je do wglądu. Zgodnie z przepisami, musi mieć on przy sobie:
- międzynarodowy list przewozowy CMR,
- listy przewozowe dotyczące każdej zrealizowanej w ramach kabotażu dostawy,
- faktury za zrealizowane przewozy.
Dokumenty zawierają dane pozwalające zidentyfikować dostawcę i odbiorcę usług, a także przewożone towary.
Jakie kary grożą za złamanie prawa dotyczącego kabotażu?
Przewoźnicy muszą przestrzegać wszelkich norm, jeśli chcą skorzystania z rozwiązania, jakim jest żegluga kabotażowa. Co to oznacza pod kątem prawnym? Złamanie przepisów naraża na kary finansowe, których wysokość uzależniona jest od przyjętych w kraju członkowskim zasad. We Francji kara może wynosić nawet do 15 tysięcy euro, natomiast w Hiszpanii trzeba liczyć się z karą sięgającą 18 tysięcy euro. Interesujące rozwiązania prawne przyjęły Niemcy, które dopuszczają ukaranie nie tylko przewoźnika, ale też zleceniodawcy i kierowcy. Co ciekawe, najwyższą karę (20 tys. euro) przewidziano dla zleceniodawcy, przewoźnik może otrzymać maksymalnie 5 tysięcy euro kary, a kierowca – 100 euro. Ponadto funkcjonują inne sankcje, takie jak:
- odebranie licencji na realizację przewozów międzynarodowych,
- zawieszenie/odebranie świadectwa kierowcy,
- brak możliwości wypłaty odszkodowania w zakresie ubezpieczenia kabotażowego,
- cofnięcie wpisów w licencji wspólnotowej.
Kabotaż – korzyści dla przewoźników
Jedną z głównych korzyści przewozów kabotażowych jest możliwość zoptymalizowania tras międzynarodowych. Obecnie zleceniodawcy coraz częściej decydują się na handel z firmami zagranicznymi, dlatego kabotaż realizowany jest przez większość przedsiębiorstw logistycznych. Ograniczenie pustych przejazdów to główny cel tego typu przewozów. Realizując je, przewoźnik nie osiąga żadnych zysków, a jedynie ponosi dodatkowe koszty. Kabotaż pozwala także ograniczyć czas potrzebny na zrealizowanie kolejnych dostaw. Firmy cieszą się większą liczbą zleceń, które są w stanie wypełnić bez angażowania dodatkowego kapitału. Oczywiście, przewóz kabotażowy to również ogromne wyzwanie. Przewoźnicy muszą dostosować się do obowiązujących przepisów, i to nie tylko tych ogólnych, ale również wprowadzonych przez poszczególne kraje. Trudno jednak mówić o konkurencyjności, jeśli firma nie oferuje swoim klientom przewozów kabotażowych.
Kabotaż to obecnie jedna z popularniejszych metod transportu, która posiada długą historię i związana jest przede wszystkim z transportem morskim. Dziś jednak występuje w różnych odsłonach, także w kontekście transportu drogowego. Zwiększa efektywność transportu międzynarodowego, eliminując problem pustych tras.
Sprawdź, co możemy zaoferować Ci w zakresie spedycji morskiej!