Jeden ze scenariuszy rozwoju branży logistycznej opiera się na zrównoważonym transporcie. Obecnie podejmowane są działania mające na celu zmniejszenie emisji szkodliwych substancji pochodzących ze spalania paliw kopalnych. Jak to wpłynie na przyszłość logistyki i transportu?
Jakie są skutki rozwoju transportu?
Transport pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu gospodarki. Jednak zanieczyszczenie środowiska przez emisję spalin i innych szkodliwych substancji stało się zagrożeniem globalnym. Intensywny rozwój transportu wpłynął na degradację przyrody i przyczynił się do zmian klimatycznych. Świat musi mierzyć się z efektem cieplarnianym i jego skutkami.
Zanieczyszczone powietrze ma również toksyczny wpływ na zdrowie ludzi, przyczyniając się do rozwoju wielu chorób i dolegliwości. Specjaliści uważają, że spaliny samochodowe są o wiele bardziej szkodliwe niż zanieczyszczenia wytwarzane przez fabryki i zakłady przemysłowe.
Nowe wyzwania w transporcie i logistyce
W związku z negatywnym wpływem transportu na funkcjonowanie środowiska poszukiwane są nowe rozwiązania. Zadanie nie jest łatwe, ponieważ musi połączyć ekologię z ekonomią. Stawia to nowe wyzwania przed branżą transportową i logistyczną. Firmy spedycyjne i instytucje będą musiały szukać bardziej ekologicznych sposobów przewozu towarów.
Unia Europejska postawiła sobie za cel ograniczenie emisji CO2 do 2050 roku o 80% w porównaniu z rokiem 1990. Główne założenia polityki transportowej, kierunki jej rozwoju, poszczególne działania i narzędzia do ich realizacji znajdują się w Białych księgach opracowanych przez Komisję Europejską.
Sektor transportu musi zużywać mniej energii, lepiej korzystać z nowoczesnej infrastruktury i ograniczać negatywny wpływ na środowisko.
W jakich kierunkach będzie się rozwijał transport zrównoważony?
Transport w ujęciu zrównoważonym jest efektywny, wydajny ekonomicznie, spełnia oczekiwania społeczeństwa, a jednocześnie minimalizuje szkodliwy wpływ na zdrowie publiczne, środowisko przyrodnicze, gospodarkę i urbanistykę.
Rozwój transportu w duchu ekologicznym powinien opierać się na następujących założeniach:
- Poprawa efektywności energetycznej pojazdów we wszystkich rodzajach transportu.
- Wprowadzenie alternatywnych paliw i systemów napędowych zgodnych z zasadą zrównoważonego rozwoju.
- Optymalizacja procesów logistycznych, w tym działań multimodalnych.
- Unowocześnianie floty wszystkich gałęzi transportu.
Jakie działania wspierające zrównoważony transport są podejmowane?
Ujęcie transportu w perspektywie zrównoważonej wiąże się z podejmowaniem wielokierunkowych i skoordynowanych działań.
Ograniczenie emisji spalin jest możliwe dzięki przekształceniu transportu samochodów ciężarowych w stronę neutralności pod względem emisji. W tym celu dąży się do uniezależnienia od paliw kopalnych i zastąpienia ich rozwiązaniami alternatywnymi, takimi jak energia elektryczna i wodór. W sektorze ekologicznego transportu pojawiają się pojazdy elektryczne, hybrydowe i napędzane wodorem.
Samochody elektryczne są zeroemisyjne, a dodatkowo wyróżniają się sprawnością na poziomie 90%. Natomiast silniki spalinowe wykorzystują tylko około 50% energii paliwa (pozostałe 50% to tarcie i emisję ciepła). Należy jednak nadal rozwijać technologie, które zapewnią wysoką wydajność akumulatorów.
Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie wodoru jako paliwa. Ten ekologiczny pierwiastek występuje w ilościach prawie nieskończonych (w przeciwieństwie do kurczących się zasobów paliw kopalnych). Wodór może zasilać pojazdy na 2 sposoby: jako paliwo, które ulega spalaniu w komorze silnika lub być wykorzystywany w ogniwach paliwowych do wytworzenia energii elektrycznej napędzającej silnik elektryczny.
Istotnym zagadnieniem w eliminacji emisji CO2 jest zwiększenie udziału transportu intermodalnego, a szczególnie w przewozach międzynarodowych. Działaniem proekologicznym jest zastępowanie samochodów ciężarowych bardziej zrównoważonym transportem kolejowym czy morskim.
Wykorzystanie rozwiązań IT do optymalizacji logistyki to kolejne działania wpływające na zrównoważony rozwój. Przykładowo, wprowadzenie telematyki do floty samochodów ciężarowych pozwala uzyskać dane o zużyciu paliwa, technice jazdy kierowcy, awaryjnym hamowaniu, zakresie prędkości obrotowych silnika i wielu informacji. Dzięki temu można rozwijać kompetencje w zakresie ecodrivingu.
Optymalizacja logistyki polega też na ograniczeniu pustych przebiegów i maksymalizacji wydajności ładunkowej ciężarówek. To działanie może być realizowane poprzez współpracę firm spedycyjnych konsolidujących swoje ładunki i realizujących wspólne przewozy. Generuje to wymierne korzyści nie tylko środowiskowe, ale także ekonomiczne.
Inwestowanie w zrównoważone technologie i innowacje jest opłacalne
Do niedawna ekologiczne technologie i innowacje, które miały na celu zmniejszenie negatywnego wpływu emisji CO2 na środowisko były uznawane za zbędny wydatek. Inwestowanie w zrównoważony rozwój było postrzegane jako nieopłacalne.
Obecnie dostrzeżono, że zrównoważony rozwój napędza wydajność, a szczególnie dotyczy to logistyki transportu. Przyjazne dla środowiska rozwiązania są rentowne i przynoszą wymierne korzyści w formie oszczędności finansowych, pozostawiając przy tym czas przewozu czy terminowość na tym samym poziomie.
Eksperci uważają, że firmy, w tym także zajmujące się spedycją, które dostrzegają potrzebę zmiany w kierunku transportu zrównoważonego, będą w przyszłości dominowały w branży.